Thời gian gần đây, tình trạng kẻ gian lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng cách mạo danh shipper đã trở thành một vấn đề nhức nhối, gây ảnh hưởng đến nhiều người tiêu dùng. Các đối tượng này thường sử dụng các phương thức tinh vi như nhắn tin yêu cầu chuyển khoản thanh toán cho đơn hàng mua trực tuyến, khiến nhiều người dễ dàng sa vào cái bẫy của chúng. Vậy hành vi giả danh shipper đi lừa đảo bị xử lý như thế nào theo quy định của pháp luật? chúng ta cùng tìm hiểu bài viết dưới đây.
1. Căn cứ pháp lý để xử lý hành vi giả danh shipper đi lừa đảo
Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi và bổ sung năm 2017
2. Hành vi giả danh shipper đi lừa đảo là gì?
Giả danh shipper để lừa đảo là hành vi gian lận mà một số đối tượng xấu thực hiện nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác thông qua việc giả mạo nhân viên giao hàng. Hành vi này thường bắt đầu bằng việc các kẻ lừa đảo tạo lập các trang web giả mạo, nơi họ đăng thông tin về dịch vụ giao hàng với mức giá hấp dẫn. Ngoài ra, chúng cũng có thể thực hiện các cuộc gọi điện thoại giả mạo, thông báo cho nạn nhân rằng họ có một đơn hàng cần giao, và yêu cầu chuyển tiền trước để hoàn tất thủ tục giao hàng.
Các thủ đoạn lừa đảo qua điện thoại rất phổ biến, trong đó kẻ lừa đảo sẽ gọi điện thông báo về việc giao hàng, thường yêu cầu nạn nhân chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân trước khi nhận hàng. Trên mạng xã hội, chúng có thể tạo ra các trang giả mạo hoặc nhắn tin trực tiếp qua các ứng dụng chat, dụ dỗ nạn nhân với những lời hứa hẹn hấp dẫn nhưng thực chất chỉ là cái bẫy.
Một hình thức khác mà kẻ lừa đảo thường sử dụng là khi giao hàng. Họ có thể yêu cầu khách hàng kiểm tra hàng hóa trước khi thanh toán, nhưng sau đó có thể thực hiện hành vi lừa đảo bằng cách đổi hàng hoặc chiếm đoạt tiền mà không giao đúng sản phẩm đã thỏa thuận. Những hành vi này không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn khiến nạn nhân cảm thấy hoang mang, lo lắng về an toàn trong giao dịch trực tuyến.
3. Chế tài xử lý đối với hành vi giả danh shipper đi lừa đảo
Hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản lần đầu mà chưa đến mức chịu trách nhiệm hình sự sẽ chỉ bị xử phạt hành chính, theo quy định tại khoản 1 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Cụ thể, cá nhân thực hiện hành vi này bằng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản sẽ bị phạt từ 2 đến 3 triệu đồng. Nếu tổ chức thực hiện hành vi lừa đảo, mức phạt sẽ cao hơn, từ 4 đến 6 triệu đồng theo khoản 2 Điều 4 của nghị định này.
Khi hành vi lừa đảo đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm, trách nhiệm hình sự sẽ được áp dụng theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi và bổ sung năm 2017 . Theo đó, người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ 2 triệu đến dưới 50 triệu đồng, hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng đã từng bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi tương tự, có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Trong trường hợp nặng hơn, nếu phạm tội có tổ chức, tính chất chuyên nghiệp, hoặc chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng, mức phạt tù có thể từ 2 đến 7 năm. Khi giá trị tài sản chiếm đoạt lên đến 200 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng, mức phạt tù tăng lên từ 7 đến 15 năm. Đặc biệt, nếu hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên hoặc lợi dụng hoàn cảnh khẩn cấp, mức phạt có thể lên đến 12 đến 20 năm hoặc tù chung thân. Các quy định này nhằm đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, góp phần ngăn chặn và xử lý hiệu quả các hành vi lừa đảo trong xã hội.
Trường hợp shipper lừa đảo cuỗm tiền và hàng của người bán rồi biến mất hoàn toàn có thể bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật. Căn cứ theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, hành vi này có thể cấu thành Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo đó, nếu người nào sử dụng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ 2 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng, hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng đã từng bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn tái phạm, họ sẽ phải đối mặt với hình phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Đặc biệt, nếu có các tình tiết tăng nặng như phạm tội có tổ chức hoặc có tính chất chuyên nghiệp, mức phạt có thể tăng lên, với thời gian tù giam lên đến 7 năm. Điều này thể hiện sự nghiêm khắc của pháp luật đối với hành vi lừa đảo, nhằm bảo vệ quyền lợi của người dân và duy trì trật tự xã hội.
Trường hợp shipper lừa đảo cuỗm tiền và hàng của người bán rồi biến mất hoàn toàn có thể bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật. Căn cứ theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, hành vi này có thể cấu thành Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo đó, nếu người nào sử dụng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ 2 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng, hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng đã từng bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn tái phạm, họ sẽ phải đối mặt với hình phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Đặc biệt, nếu có các tình tiết tăng nặng như phạm tội có tổ chức hoặc có tính chất chuyên nghiệp, mức phạt có thể tăng lên, với thời gian tù giam lên đến 7 năm. Điều này thể hiện sự nghiêm khắc của pháp luật đối với hành vi lừa đảo, nhằm bảo vệ quyền lợi của người dân và duy trì trật tự xã hội.
4. Hậu quả của hành vi giả danh shipper đi lừa đảo
Hậu quả của hành vi giả danh shipper để lừa đảo gây ra những tác động tiêu cực đáng kể đối với cả nạn nhân và xã hội. Đối với nạn nhân, hành vi này dẫn đến mất mát tài sản, có thể là tiền bạc hoặc hàng hóa mà họ đã bỏ ra công sức để mua sắm. Hơn nữa, nạn nhân còn phải chịu ảnh hưởng nặng nề về tinh thần, khi cảm thấy hoang mang, lo lắng và bất an về sự an toàn trong các giao dịch mua bán trực tuyến. Tình trạng này còn khiến họ mất niềm tin vào các dịch vụ giao hàng, làm giảm khả năng họ sử dụng những dịch vụ này trong tương lai, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển của thương mại điện tử.
Đối với xã hội, hành vi giả danh shipper không chỉ gây mất an ninh trật tự mà còn làm giảm uy tín của các đơn vị cung cấp dịch vụ giao hàng. Khi các vụ lừa đảo xảy ra, người tiêu dùng sẽ trở nên hoài nghi và thận trọng hơn, ảnh hưởng đến lòng tin vào hệ thống giao nhận hàng hóa. Hệ quả là, các doanh nghiệp chân chính phải đối mặt với sự cạnh tranh không công bằng và khó khăn trong việc duy trì khách hàng. Tóm lại, hành vi lừa đảo này không chỉ gây thiệt hại cho cá nhân mà còn tác động xấu đến toàn bộ xã hội, đe dọa đến sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
5. Biện pháp phòng ngừa
Biện pháp phòng ngừa hành vi giả danh shipper để lừa đảo là rất cần thiết, không chỉ nhằm bảo vệ quyền lợi của người dân mà còn đảm bảo sự ổn định của thị trường giao hàng. Đối với người dân, việc kiểm tra kỹ thông tin của người giao hàng là điều tối quan trọng; họ nên yêu cầu nhân viên giao hàng xuất trình giấy tờ tùy thân để xác minh danh tính. Hơn nữa, không nên giao tiền trước khi kiểm tra hàng hóa để tránh rủi ro mất mát tài sản.
Các đơn vị cung cấp dịch vụ giao hàng cũng cần nâng cao chất lượng đào tạo cho nhân viên, giúp họ nhận diện và xử lý những tình huống nghi ngờ một cách hiệu quả. Bên cạnh đó, việc xây dựng hệ thống quản lý chặt chẽ, từ khâu tiếp nhận đơn hàng đến giao hàng, sẽ giúp giảm thiểu rủi ro cho cả doanh nghiệp và khách hàng.
Đối với cơ quan chức năng, việc tăng cường công tác tuyên truyền và cảnh báo cho cộng đồng về các hình thức lừa đảo là rất cần thiết. Đồng thời, cần nghiêm trị các hành vi vi phạm pháp luật để tạo sự răn đe, góp phần duy trì trật tự an toàn xã hội. Tổng thể, các biện pháp này không chỉ bảo vệ quyền lợi của người dân mà còn góp phần nâng cao uy tín của ngành giao hàng.