I. BỐI CẢNH/ CONTEXT
Trong tiến trình hội nhập quốc tế, Việt Nam đã xây dựng chính sách mở cửa thu hút đầu tư nước ngoài, nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế, chuyển giao công nghệ và tạo công ăn việc làm. Dù vậy, để bảo vệ lợi ích quốc gia, an ninh – quốc phòng, giá trị văn hóa và sức khỏe cộng đồng, nhà nước cũng xác lập một danh mục các ngành nghề mà nhà đầu tư nước ngoài bị cấm hoàn toàn, không được phép tham gia.
Amid globalization, Vietnam has adopted a welcoming policy toward foreign direct investment (FDI) to accelerate economic growth, promote technology transfer, and create jobs. Nevertheless, to safeguard national interests, defense and security, cultural values, and public health, the government has established a Negative List of sectors where foreign investors are strictly forbidden from entry.
II. CƠ SỞ PHÁP LÝ / LEGAL FRAMEWORK
1. Luật Đầu tư 2020 (sửa đổi 2022) / Investment Law 2020 (amended 2022)
Điều 6 Luật Đầu tư 2020 quy định rõ về việc ban hành “danh mục ngành nghề cấm và ngành nghề đầu tư có điều kiện” với nhà đầu tư nước ngoài.
Ngành nghề bị cấm tuyệt đối được liệt kê trong Phụ lục I, với những lĩnh vực như: kinh doanh chất ma túy, hóa chất độc hại, mẫu động – thực vật quý hiếm, mại dâm, buôn bán người, nhân bản vô tính người, kinh doanh pháo nổ, dịch vụ thu hồi nợ .
2. Nghị định 31/2021/NĐ-CP / Decree 31/2021
Thông qua việc thực thi Điều 9 Luật Đầu tư, Nghị định 31 quy định rõ ranh giới giữa:
Mục A – Ngành nghề chưa được tiếp cận thị trường (cấm)
Mục B – Ngành nghề tiếp cận có điều kiện.
Phụ lục I của Nghị định xác định 25 ngành bị cấm hoàn toàn, trong đó có các nhóm như truyền thông, điều tra an ninh, đưa lao động Việt Nam ra nước ngoài, đại diện sở hữu trí tuệ, một số dịch vụ du lịch nội địa…
Kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc độc quyền nhà nước trong thương mại/ Trading in state-monopolized goods and services
Việt Nam giữ quyền kiểm soát tuyệt đối đối với các ngành thương mại chiến lược như dầu khí, điện, vàng miếng… Nhằm bảo vệ an ninh năng lượng và tài chính quốc gia, nên nhà đầu tư nước ngoài bị cấm can dự vào các hoạt động này.
Vietnam retains absolute control over strategic commercial sectors such as petroleum, electricity, and gold bullion. In order to safeguard national energy security and financial sovereignty, foreign investors are prohibited from engaging in these activities.
Báo chí và thu thập tin tức/ Journalism and newsgathering
Báo chí đóng vai trò quan trọng trong định hướng dư luận; để giữ vững chủ quyền thông tin và tránh ảnh hưởng từ thế lực nước ngoài, nhà nước cấm nhà đầu tư nước ngoài tham gia lĩnh vực này.
The press plays a vital role in shaping public opinion; to maintain information sovereignty and prevent influence from foreign forces, the government prohibits foreign investors from participating in this sector.
Đánh bắt hoặc khai thác hải sản/ Fishing and marine resource exploitation
Đánh bắt hải sản không chỉ gắn với an ninh vùng biển mà còn ảnh hưởng đến sinh kế ngư dân; việc mở cửa có thể gây cạn kiệt nguồn lợi thủy sản.
Fishing is not only linked to maritime security but also affects the livelihoods of local fishermen; opening this sector to foreign investors could lead to the depletion of aquatic resources.
Dịch vụ điều tra và an ninh/ Investigation and security services
Lĩnh vực này liên quan đến dữ liệu cá nhân và an ninh công cộng; nếu ký gửi cho nhà đầu tư nước ngoài quản lý, sẽ có nguy cơ rò rỉ hoặc lạm dụng thông tin.
This sector involves personal data and public security; if entrusted to foreign investors for management, there is a risk of information leakage or misuse.
Dịch vụ hành chính tư pháp/ Judicial administrative services
Bao gồm công chứng, giám định, thừa phát lại và đấu giá tài sản. Những dịch vụ này đóng vai trò quan trọng trong hệ thống pháp luật và công bằng xã hội; sự tham gia của doanh nghiệp nước ngoài có thể gây ảnh hưởng đến tính độc lập tư pháp.
This includes notarization, forensic appraisal, enforcement officers, and asset auction services. These services play a crucial role in the legal system and social justice; the participation of foreign enterprises could affect the independence of the judiciary.
Dịch vụ đưa lao động Việt Nam đi nước ngoài/ Overseas labor export services
Lĩnh vực này nhạy cảm vì có liên quan đến an toàn, quyền lợi người lao động. Việc hạn chế giúp giảm nguy cơ bóc lột lao động và bảo vệ thương hiệu quốc gia.
This sector is sensitive because it involves the safety and rights of workers. Restrictions help reduce the risk of labor exploitation and protect the national reputation.
Xây dựng hạ tầng nghĩa trang – nghĩa địa/ Cemetery infrastructure development
Lĩnh vực này gắn liền với văn hóa, tín ngưỡng và tình cảm cộng đồng. Việc thương mại hóa bởi nước ngoài có thể dẫn đến phản ứng xã hội tiêu cực.
This sector is closely tied to culture, beliefs, and community sentiments. Commercialization by foreign entities may lead to negative social reactions.
Thu gom rác thải sinh hoạt/ Household waste collection
Phải đảm bảo trách nhiệm môi trường và quyền lợi cộng đồng, do đó ưu tiên quản lý bởi doanh nghiệp trong nước.
Environmental responsibility and community rights must be ensured; therefore, priority is given to management by domestic enterprises.
Thăm dò ý kiến công chúng/ Public polling services
Đây là công cụ ảnh hưởng đến chính sách và dư luận; nếu bị tác động bởi tổ chức ngoại quốc, có thể gây mất ổn định xã hội.
This is a tool that influences policy and public opinion; if impacted by foreign organizations, it may cause social instability.
Dịch vụ nổ mìn/ Blasting services
Hoạt động nguy hiểm, đòi hỏi kỹ thuật cao; để đảm bảo an toàn, chỉ cho phép doanh nghiệp nội địa đủ năng lực và giấy phép.
These activities are hazardous and require advanced technical expertise; to ensure safety, only domestic enterprises with sufficient capability and proper licenses are permitted. This is crucial for occupational safety, industrial security, and environmental protection.
Sản xuất vũ khí, vật liệu nổ/ Manufacturing weaponry and explosives
Đây là lĩnh vực xuyên suốt về phòng thủ quốc gia; tuyệt đối cấm đối với mọi nhà đầu tư nước ngoài.
This sector is integral to national defense and is absolutely prohibited for all foreign investors in order to protect sovereignty and military independence.
Nhập khẩu và phá dỡ tàu biển cũ/ Import and dismantling of used ships
Hoạt động dễ phát sinh ô nhiễm môi trường và điều kiện lao động nguy hiểm.
These activities are prone to causing environmental pollution and involve hazardous working conditions. Therefore, strict control is necessary to ensure safety, environmental protection, and minimize health risks.
Dịch vụ bưu chính công ích/ Public postal services
Đảm bảo an ninh thông tin và liên kết giữa công dân và chính phủ; cần được kiểm soát chặt chẽ.
This sector ensures information security and the connection between citizens and the government; it requires strict control to safeguard confidentiality and communication security.
Chuyển khẩu, tạm nhập tái xuất/ Cross-border trade and re-export services
Có tiềm ẩn gian lận thương mại, trốn thuế và rửa tiền nếu để doanh nghiệp nước ngoài can thiệp.
There is a potential risk of trade fraud, tax evasion, and money laundering if foreign enterprises are allowed to intervene. This restriction aims to protect the market and ensure economic security.
Xuất nhập khẩu, phân phối hàng hóa bị cấm/ Import-export-distribution of restricted goods
Để kiểm soát và tránh các hoạt động bất hợp pháp qua các kênh quốc tế, Nhà nước giữ độc quyền trong lĩnh vực này.
To control and prevent illegal activities through international channels, the State maintains a monopoly in order to protect economic sovereignty and prevent smuggling.
Xử lý tài sản công thuộc lực lượng vũ trang/ Dealing with military-owned public assets
Tài sản quân đội mang tính nhạy cảm cao – việc tham gia của nhà đầu tư nước ngoài có thể tạo ra nguy cơ thất thoát và lộ lọt thông tin.
Military assets are highly sensitive — the involvement of foreign investors could lead to risks of loss or information leakage. This restriction is intended to safeguard national defense and protect state-owned assets.
Sản xuất vật liệu, thiết bị quân sự/ Military equipment production
Cũng thuộc lĩnh vực chiến lược quan trọng, không cho phép bất kỳ sự tham gia nào của khối ngoại.
This is also a strategically vital sector, in which no foreign involvement is permitted. The restriction is meant to protect national defense autonomy.
Đại diện, giám định sở hữu trí tuệ/ IP representation and appraisal
Liên quan đến xác lập quyền sở hữu thương hiệu, sáng chế; cần trung lập tránh lợi ích nhóm hoặc tác động từ bên ngoài.
This involves the establishment of ownership rights over trademarks and inventions; it requires neutrality to avoid vested interests or external influence. The restriction helps uphold sovereignty and ensure legal transparency.
An toàn hàng hải/ Maritime safety and navigation services
Bao gồm phát tín hiệu cảnh báo, điều tiết tàu thuyền, an toàn đường biển – đều là hoạt động có liên quan trực tiếp đến chủ quyền biển đảo.
This includes signal transmission, vessel traffic regulation, and maritime safety — all of which are activities directly linked to national maritime sovereignty. These restrictions aim to protect and maintain control over the country’s territorial waters.
Kiểm định phương tiện giao thông và thiết bị dầu khí/ Transportation and offshore equipment inspection
Kiểm định là khâu quan trọng đảm bảo an toàn kỹ thuật và môi trường; yêu cầu đơn vị trong nước có thẩm quyền chịu trách nhiệm chính.
Inspection is a critical process to ensure technical safety and environmental protection; it requires authorized domestic entities to take primary responsibility. This is essential for safeguarding occupational safety, public security, and the preservation of ecosystems.
Các lĩnh vực khác (59 ngành nghề) thuộc phân loại có điều kiện, yêu cầu tuân thủ giới hạn sở hữu, hình thức đầu tư, điều kiện vốn hoặc phải khớp với cam kết quốc tế (WTO, CPTPP, EVFTA…).
Implementing Article 9 of the Investment Law, Decree 31 clearly defines the boundaries between:
Section A – Sectors with no market access (prohibited)
Section B – Sectors with conditional market access
Appendix I of the Decree specifies 25 completely prohibited sectors, including groups such as media, security investigation services, labor export services, intellectual property representation, and certain domestic tourism services.
Other sectors (59 in total) fall under the conditional investment category, requiring compliance with equity limitations, investment methods, capital conditions, or alignment with international commitments (WTO, CPTPP, EVFTA…) .
3. Cam kết quốc tế / International Agreements
Việt Nam là thành viên của nhiều hiệp định đa phương – WTO (2007), CPTPP, EVFTA… Mỗi cam kết nêu rõ mức độ tiếp cận thị trường cho nhà đầu tư nước ngoài, bao gồm cả những giới hạn sở hữu vốn và các ngành nghề nhạy cảm.
Khi đó, nếu một ngành nghề mà pháp luật nội địa chưa quy định điều kiện, cam kết quốc tế vẫn được ưu tiên áp dụng với tư cách điều kiện thị trường .
Vietnam is a signatory to multiple multilateral agreements – WTO (2007), CPTPP, EVFTA, etc. Each of these agreements outlines market access levels for foreign investors, including equity limits and restrictions in sensitive sectors.
Where domestic legislation does not specify conditions, international commitments will prevail and be applied as market access conditions.
4. Đánh giá nội bộ và đăng tải công khai
Bộ kế hoạch và Đầu tư chịu trách nhiệm tổng hợp, đánh giá và đăng tải các điều kiện tiếp cận vào Cổng thông tin quốc gia về đầu tư. Nếu các cam kết mới hoặc quy định pháp luật bổ sung, các điều kiện sẽ áp dụng cho dự án mới hoặc điều chỉnh dự án — không hồi tố.
The Ministry of Planning and Investment is responsible for compiling, reviewing, and publishing the market access conditions on the National Investment Information Portal. If new commitments or laws are introduced, such conditions will apply to new or modified projects – not retroactively.
III. PHÂN TÍCH/ IN-DEPTH ANALYSIS
1. Nhóm ngành ma túy, hóa chất độc, pháo nổ
Một trong những nhóm ngành bị cấm tuyệt đối đối với nhà đầu tư nước ngoài là các hoạt động liên quan đến ma túy, hóa chất độc hại, pháo nổ và khoáng sản cấm. Các lĩnh vực này tiềm ẩn rủi ro lớn về an ninh, an toàn xã hội, sức khỏe cộng đồng và môi trường. Ví dụ, việc buôn bán, sản xuất, tàng trữ ma túy không chỉ vi phạm nghiêm trọng pháp luật quốc tế và Việt Nam mà còn dẫn đến những hệ lụy xã hội như tội phạm có tổ chức, suy thoái đạo đức, và gia tăng gánh nặng lên hệ thống y tế – tư pháp. Tương tự, các hóa chất độc hại hoặc pháo nổ cũng gây ra nhiều nguy cơ về cháy nổ, ô nhiễm và tác động môi trường, do đó được pháp luật Việt Nam kiểm soát chặt chẽ. Nhà đầu tư nước ngoài không được phép tham gia bất kỳ khâu nào trong chuỗi sản xuất – kinh doanh những sản phẩm này, nhằm đảm bảo quản lý toàn diện và loại bỏ nguy cơ thao túng, lạm dụng từ các thế lực bên ngoài. 1. Drug, toxic chemicals, and explosives-related industries
One of the most strictly prohibited groups of sectors for foreign investors includes activities related to narcotics, hazardous chemicals, explosives, and banned minerals. These industries pose serious threats to national security, public health, social safety, and environmental sustainability. For instance, the production, trafficking, and possession of narcotics not only violate both domestic and international law but also generate severe consequences such as organized crime, moral degradation, and heavy burdens on Vietnam’s healthcare and legal systems. Similarly, toxic chemicals and fireworks pose significant risks of fire, contamination, and environmental harm, thus requiring strict state control. Foreign investors are prohibited from engaging in any part of the value chain involving these substances to prevent external manipulation or abuse and to maintain comprehensive state oversight.
2. Nhóm ngành liên quan đến bảo tồn sinh học – động, thực vật quý hiếm
Một nhóm ngành quan trọng khác bị cấm là buôn bán các loài động – thực vật hoang dã quý hiếm, đặc biệt là các loài nằm trong danh mục của Công ước CITES (Công ước về buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp). Mặc dù Việt Nam đang tích cực phát triển kinh tế, song vẫn duy trì trách nhiệm quốc tế trong việc bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái. Do đó, những ngành nghề liên quan đến việc săn bắt, khai thác, mua bán các loài quý hiếm bị xem là vi phạm nghiêm trọng. Cấm nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận các hoạt động này là một phần trong chiến lược quản lý bền vững tài nguyên thiên nhiên, đồng thời giảm thiểu tình trạng rửa tiền thông qua buôn bán động vật quý hiếm.
2. Biodiversity protection – Rare flora and fauna
Another critical group of prohibited sectors concerns the trade of rare and endangered wildlife species, especially those listed under the CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora). While Vietnam is pursuing rapid economic growth, it maintains a strong international commitment to biodiversity preservation and ecological balance. Therefore, sectors involving the hunting, capturing, trading, or exploiting endangered species are deemed highly sensitive and strictly off-limits to foreign investors. The prohibition also aims to prevent wildlife trafficking from being used as a means for money laundering, and reflects Vietnam’s broader environmental sustainability goals.
3. Mại dâm, buôn bán người và nhân phẩm con người
Các hoạt động như mại dâm, buôn bán người, mua bán mô/tạng và nhân bản vô tính con người là những hành vi đi ngược lại hoàn toàn với chuẩn mực đạo đức, quyền con người và các giá trị cốt lõi mà xã hội Việt Nam theo đuổi. Những hành vi này không chỉ bị cấm đối với cá nhân mà còn hoàn toàn bị loại trừ khỏi khả năng tiếp cận của mọi tổ chức, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài. Việt Nam luôn đề cao việc bảo vệ nhân phẩm, quyền bất khả xâm phạm của con người, do đó không cho phép bất kỳ tổ chức ngoại quốc nào khai thác lĩnh vực này dưới bất kỳ hình thức nào. Việc cấm hoàn toàn đầu tư nước ngoài vào nhóm ngành này cũng nhằm tránh việc hợp pháp hóa hoặc “hợp thức hóa” những hành vi vi phạm đạo đức và nhân quyền dưới danh nghĩa đầu tư kinh doanh.
Activities such as prostitution, human trafficking, organ trade, and human cloning are fundamentally inconsistent with human rights, social morality, and the ethical foundations of Vietnamese society. These acts are strictly prohibited for individuals and entirely inaccessible to all organizations, especially foreign investors. Vietnam upholds the protection of human dignity and the inviolable rights of individuals as core values. As such, no foreign entity is permitted to operate or indirectly participate in these sectors under the guise of business or investment. This prohibition ensures that such morally and legally unacceptable activities cannot be legitimized through international capital flows.
4. Truyền thông, an ninh và lao động có yếu tố nhạy cảm
Lĩnh vực truyền thông đại chúng, bao gồm báo chí, phát thanh – truyền hình, và dịch vụ điều tra bảo vệ, nằm trong nhóm ngành nghề chịu sự kiểm soát tuyệt đối của Nhà nước. Bản chất đặc thù của các ngành này liên quan trực tiếp đến chủ quyền quốc gia, định hướng dư luận, và bảo mật thông tin nội bộ, nên không cho phép nhà đầu tư nước ngoài tham gia, dù dưới bất kỳ hình thức nào. Bên cạnh đó, dịch vụ đưa người lao động Việt Nam ra nước ngoài theo hợp đồng cũng bị hạn chế nghiêm ngặt, nhằm ngăn chặn tình trạng lạm dụng, bóc lột lao động và bảo vệ hình ảnh quốc gia.
4. Mass media, national security, and sensitive labor sectors
The mass media sector, including journalism, radio and television broadcasting, and private investigation services, is under the strict control of the Vietnamese State. Due to its intrinsic connection with national sovereignty, public opinion, and internal information security, foreign investors are not permitted to participate in any form. Additionally, the service of sending Vietnamese laborers abroad under contract is heavily restricted. This is to prevent exploitation, human rights violations, and to protect Vietnam’s international labor image. The limitations in these sectors help ensure that strategic narratives and workforce policies remain under national control.
5. Một số dịch vụ tài chính đặc biệt
Một số ngành dịch vụ tài chính như dịch vụ thu hồi nợ, cũng như kế toán, kiểm toán, thẩm định giá, nằm trong danh mục ngành nghề có điều kiện hoặc bị cấm hoàn toàn với nhà đầu tư nước ngoài. Những lĩnh vực này ảnh hưởng trực tiếp đến sự minh bạch, lành mạnh của hệ thống tài chính – kế toán quốc gia. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, Việt Nam buộc phải kiểm soát nghiêm ngặt các chủ thể được phép tham gia vào các hoạt động này để tránh nguy cơ rửa tiền, gian lận tài chính và thao túng báo cáo tài chính doanh nghiệp. Ngoài ra, đây cũng là yêu cầu bắt buộc để thực hiện các cam kết quốc tế về minh bạch tài chính, như trong WTO, CPTPP và EVFTA.
5. Specific sensitive financial services
Certain financial services such as debt collection, along with accounting, auditing, and asset valuation, are either conditionally accessible or entirely off-limits to foreign investors. These sectors directly impact the transparency and integrity of Vietnam’s financial and corporate systems. In the context of global integration, Vietnam must strictly regulate participants in these services to prevent money laundering, financial fraud, and manipulation of business records. Furthermore, these restrictions are also part of Vietnam’s obligation to uphold international financial transparency standards, as stipulated in agreements like the WTO, CPTPP, and EVFTA.
Chính sách Danh mục cấm và có điều kiện đầu tư nước ngoài tại Việt Nam—đặc biệt thông qua Luật Đầu tư 2020 và Nghị định 31/2021—thể hiện nỗ lực cân bằng giữa thu hút FDI và bảo vệ lợi ích quốc gia. Hệ thống pháp lý này đảm bảo rằng các ngành nghề nhạy cảm về an ninh, môi trường, đạo đức đều được kiểm soát chặt chẽ. Trong khi các lĩnh vực không nhạy cảm được mở rộng gần như với điều kiện bình đẳng, các ngành cấm và có điều kiện vẫn được tách bạch rõ ràng.
Vietnam’s Negative List and Conditional Access List—embodied in the Investment Law 2020 and Decree 31/2021—demonstrates a deliberate balance between attracting foreign investment and safeguarding national interests. Sensitive sectors concerning security, environment, and ethics are tightly regulated, whereas non-sensitive fields receive a nearly level playing field. This legal architecture provides clarity and predictability for foreign investors while maintaining national protections.
Trên đây là tư vấn của Tuệ An LAW về: “Người nước ngoài vào Việt Nam kinh doanh cần điều kiện gì” theo quy định của pháp luật mới nhất. Nếu còn vướng mắc, cha rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác, vui lòng liên hệ ngay Luật sư để được tư vấn miễn phí. Luật sư chuyên nghiệp, tư vấn miễn phí – 098.421.0550
The following is a consultation from Tuệ An LAW on: “What are the conditions for foreigners to do business in Vietnam?” according to the latest legal regulations. If you have any questions, uncertainties, or need further legal assistance, please contact our lawyers immediately for a free consultation. Professional lawyers, free consultation – 098.421.0550
Tuệ An Law cung cấp thông tin về giá dịch vụ như sau:
Luật sư tư vấn online qua điện thoại: Miễn phí tư vấn.
Dịch vụ luật sư tư vấn trực tiếp tại văn phòng: Từ 500.000 đồng/giờ tư vấn của Luật sư chính. Dịch vụ
Luật sư thực hiện soạn thảo giấy tờ pháp lý như lập đơn khởi kiện, thu thập chứng cứ,….
Nhận đại diện theo ủy quyền làm việc với cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
Cử Luật sư thực hiện các thủ tục pháp lý tại Tòa án; Tham gia bào chữa tại Tòa án;
Các dịch vụ pháp lý liên quan khác.
Phí dịch vụ tư vấn, thực hiện các thủ tục pháp lý sẽ được điều chỉnh tùy vào từng việc cụ thể. Liên hệ ngay đến số điện thoại 098.421.0550 để được Luật sư chuyên môn tư vấn pháp luật miễn phí. Theo các phương thức sau:
Điện thoại (Zalo/Viber): 098.421.0550
Website: http://tueanlaw.com
Emai: [email protected]; [email protected]
Tuệ An Law provides service pricing information as follows:
Online legal consultation via phone: Free of charge.
In-person consultation at the office: From 500,000 VND/hour with a senior lawyer.
Other legal services include: Drafting legal documents such as petitions, collecting evidence, etc.;
Acting as an authorized representative to work with competent state agencies; Assigning lawyers to carry out legal procedures at the Court; Participating in court defense; Other related legal services.
Service fees for consultations and legal procedures may vary depending on the specific case.
Please contact us at 098.421.0550 to receive free legal advice from a specialized lawyer through the following methods.