Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, các cuộc hôn nhân có yếu tố nước ngoài ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, khi cuộc sống vợ chồng không còn hòa hợp, việc ly hôn có yếu tố nước ngoài lại trở nên phức tạp hơn rất nhiều so với ly hôn trong nước. Người dân thường băn khoăn: Tòa án nào có thẩm quyền giải quyết? Thủ tục cần những gì? Có cần sự có mặt của người ở nước ngoài không?…

Bài viết dưới đây của Công ty Luật Tuệ An sẽ giúp bạn giải đáp toàn diện các thắc mắc về ly hôn có yếu tố nước ngoài, theo quy định pháp luật hiện hành.

1. Ly hôn có yếu tố nước ngoài là gì?

Theo quy định tại Khoản 14 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, hôn nhân có yếu tố nước ngoài là một trong các trường hợp sau:

• Một bên là công dân Việt Nam, bên kia là người nước ngoài;

• Cả hai là công dân Việt Nam nhưng đang sinh sống, định cư lâu dài ở nước ngoài;

• Ly hôn diễn ra ở Việt Nam nhưng liên quan đến việc xác định tài sản ở nước ngoài, hoặc quyền nuôi con đang sinh sống ở nước ngoài.

📌 Ví dụ:
– Chồng là người Việt Nam, vợ là người Hàn Quốc → ly hôn có yếu tố nước ngoài.
– Cả hai là người Việt nhưng đang định cư ở Pháp → vẫn là ly hôn có yếu tố nước ngoài.

2. Tòa án nào có thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài?

Theo Điều 37 và Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, Tòa án nhân dân cấp tỉnh (Sở Tư pháp cấp tỉnh không có thẩm quyền) mới có thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài.

✅ Cụ thể:

• Nếu bị đơn cư trú ở Việt Nam → Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi bị đơn cư trú có thẩm quyền giải quyết;

• Nếu bị đơn ở nước ngoài hoặc không rõ địa chỉ → vẫn nộp tại TAND cấp tỉnh nơi nguyên đơn (người khởi kiện) cư trú.

📌 Ví dụ:
Người vợ ở TP. HCM, chồng đang sống tại Úc → nộp đơn tại TAND TP. HCM.

3. Thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài thực hiện như thế nào?

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ ly hôn

📁 Hồ sơ ly hôn bao gồm:

1. Đơn khởi kiện yêu cầu ly hôn (theo mẫu của Tòa án);

2. Giấy chứng nhận kết hôn bản chính (nếu có);

3. CMND/CCCD, hộ khẩu của nguyên đơn (người nộp đơn);

4. Hộ chiếu hoặc giấy tờ tùy thân của bị đơn (nếu có);

5. Giấy khai sinh của con (nếu có con chung);

6. Tài liệu chứng minh tài sản chung (nếu có tranh chấp tài sản);

7. Giấy tờ chứng minh nơi cư trú của bị đơn (trong hoặc ngoài nước);

8. Văn bản ủy quyền hoặc giấy tờ ủy quyền hợp pháp (nếu người nộp không trực tiếp tham gia);

9. Trường hợp bị đơn ở nước ngoài: văn bản xác nhận địa chỉ, giấy ủy quyền hợp pháp hóa lãnh sự (nếu có).

Bước 2: Nộp hồ sơ tại Tòa án nhân dân cấp tỉnh

• Nộp trực tiếp hoặc qua đường bưu điện tại Phòng tiếp nhận đơn – TAND cấp tỉnh nơi nguyên đơn hoặc bị đơn cư trú.

• Trong vòng 5 ngày, Tòa án sẽ xem xét và thông báo nộp án phí tạm ứng nếu hồ sơ hợp lệ.

Bước 3: Nộp án phí tạm ứng

• Người khởi kiện mang thông báo nộp tạm ứng án phí ra Chi cục thi hành án dân sự để nộp và lấy biên lai nộp lại cho Tòa án.

Bước 4: Tòa án thụ lý và xử lý vụ án

• Tòa ra thông báo thụ lý vụ án.

• Tống đạt hồ sơ ra nước ngoài nếu bị đơn đang ở nước ngoài → có thể mất thời gian vài tháng.

• Nếu bị đơn không phản hồi hoặc vắng mặt, Tòa có thể xét xử vắng mặt theo quy định pháp luật Việt Nam.

4. Ly hôn có yếu tố nước ngoài có bắt buộc phải có mặt hai bên không?

Không bắt buộc.

Theo Điều 227 và Điều 228 Bộ luật Tố tụng dân sự, nếu bị đơn không có mặt, không có lý do chính đáng thì Tòa án có quyền xét xử vắng mặt. Tuy nhiên, việc này phải thực hiện đúng trình tự tống đạt văn bản tố tụng ra nước ngoài theo Công ước La Hay (nếu quốc gia đó là thành viên) hoặc theo kênh ngoại giao.

5. Ly hôn có yếu tố nước ngoài mất bao lâu?

Thời gian xử lý phụ thuộc vào việc:

• Bị đơn ở trong nước hay nước ngoài;

• Có tranh chấp về tài sản, quyền nuôi con hay không;

• Có thể tống đạt giấy tờ pháp lý hợp lệ hay không.

⏱ Thời gian trung bình:

• Nếu bị đơn ở Việt Nam: từ 4 – 6 tháng;

• Nếu bị đơn ở nước ngoài: có thể từ 9 tháng đến 1,5 năm.

6. Ly hôn có yếu tố nước ngoài có được chia tài sản và quyền nuôi con không?

• Nếu hai bên có tài sản chung trong nước, Tòa án Việt Nam vẫn có quyền giải quyết;

• Tài sản ở nước ngoài có thể được giải quyết riêng hoặc yêu cầu Tòa án nước ngoài xử lý sau;

• Quyền nuôi con sẽ được xem xét theo nguyên tắc bảo vệ quyền lợi tốt nhất của trẻ em.

📌 Ví dụ: Con dưới 36 tháng tuổi thường ưu tiên cho mẹ nuôi, trừ khi người mẹ không đủ điều kiện.

Trên đây là toàn bộ tư vấn của Tuệ An Law về “Ly hôn có yếu tố nước ngoài: Tòa án nào giải quyết, thủ tục thế nào?”. Nếu quý khách có bất kỳ thắc mắc và các vấn đề cần giải đáp xin hãy liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại/zalo Tel: 094.821.0550

Tuệ An Law cung cấp thông tin về giá dịch vụ như sau:

• Luật sư tư vấn online qua điện thoại: Miễn phí tư vấn
• Dịch vụ Luật sư tư vấn trực tiếp tại văn phòng: Từ 500.000 đồng/ giờ tư vấn của Luật sư chính.
• Dịch vụ Luật sư thực hiện soạn thảo giấy tờ pháp lý như đơn khởi kiện về việc ly hôn; thu thập chứng cứ;…
• Nhận đại diện theo ủy quyền làm việc với cơ quan nhà nước có thẩm quyền
• Cử Luật sư thực hiện các thủ tục pháp lý tại Tòa án
• Tham gia bào chữa tại Tòa án
• Các dịch vụ pháp lý liên quan khác

Phí dịch vụ tư vấn; thực hiện các thủ tục pháp lý sẽ được điều chỉnh tùy từng vụ việc. Liên hệ ngay đến số 094.821.0550 để được Luật sư chuyên môn tư vấn pháp luật miễn phí.